Gợi ý giải đề số 2 học sinh giỏi Ngữ văn lớp 6 đầy đủ nhất

Đề thi học sinh giỏi Ngữ văn lớp 6 không chỉ kiểm tra kiến thức mà còn giúp học sinh rèn luyện tư duy và kỹ năng viết. Đề số 2 là một trong những đề tiêu biểu với nội dung giàu cảm xúc và yêu cầu trình bày rõ ràng. Việc nắm được cách làm từng phần sẽ giúp học sinh tự tin chinh phục đề thi hiệu quả.

Đề số 2

I. Phần đọc hiểu (6 điểm)

Đọc đoạn thơ sau và trả lời các câu hỏi:

"Mẹ ngồi vá áo bên đèn
Con nghe tiếng mẹ êm đềm ru êm
Mỗi đường kim, mỗi mũi chỉ
Là bao vất vả dịu hiền mẹ trao."
(Sáng tác: học sinh)

Câu 1 (1 điểm): Em hãy đếm và nêu số lượng hình ảnh được sử dụng trong đoạn thơ.

Câu 2 (1 điểm): Dòng thơ nào thể hiện rõ tình cảm của mẹ dành cho con?

Câu 3 (2 điểm): Hình ảnh người mẹ trong đoạn thơ khiến em liên tưởng đến ai trong cuộc sống? Vì sao?

Câu 4 (2 điểm): Em hãy viết đoạn văn ngắn (khoảng 6-8 câu) bày tỏ lòng biết ơn với mẹ.

II. Phần làm văn (14 điểm)

Câu 1 (4 điểm): Viết đoạn văn kể về một lần em giúp đỡ bạn bè khi gặp khó khăn.

Câu 2 (10 điểm): Hãy phân tích vẻ đẹp của thiên nhiên trong bài thơ “Qua Đèo Ngang” của Bà Huyện Thanh Quan và liên hệ với cảm xúc khi em đứng trước một cảnh đẹp quê hương.

Hướng dẫn làm đề số 2

I. Phần đọc hiểu (6 điểm)

Câu 1 (1 điểm)

Em hãy đếm và nêu số lượng hình ảnh được sử dụng trong đoạn thơ.

Trả lời:
Đoạn thơ sử dụng 4 hình ảnh chính:

1. Mẹ ngồi vá áo bên đèn
2. Tiếng mẹ êm đềm ru
3. Mỗi đường kim
4. Mỗi mũi chỉ

Những hình ảnh này đều gần gũi, quen thuộc, thể hiện tình cảm mẹ con sâu sắc.

Câu 2 (1 điểm)

Dòng thơ nào thể hiện rõ tình cảm của mẹ dành cho con?

Trả lời

Dòng thơ "Là bao vất vả dịu hiền mẹ trao" thể hiện rõ tình cảm của mẹ. Câu thơ cho thấy mẹ luôn âm thầm hi sinh, chăm sóc con bằng tình yêu thương dịu dàng.

Câu 3 (2 điểm)

Hình ảnh người mẹ trong đoạn thơ khiến em liên tưởng đến ai trong cuộc sống? Vì sao?

Trả lời

Hình ảnh người mẹ trong bài thơ khiến em liên tưởng đến chính mẹ của em. Mẹ cũng thường ngồi khâu lại áo quần, lo lắng cho em từng chút. Em cảm nhận được sự hi sinh và tình yêu lớn lao của mẹ qua những việc nhỏ bé hàng ngày. Giống như người mẹ trong thơ, mẹ em cũng dịu dàng và tảo tần vì con.

Câu 4 (2 điểm)

Viết đoạn văn ngắn (khoảng 6–8 câu) bày tỏ lòng biết ơn với mẹ.

Gợi ý đoạn văn mẫu

Mẹ là người luôn ở bên em, yêu thương và chăm sóc em mỗi ngày. Dù có mệt mỏi, mẹ vẫn luôn vui vẻ, lo toan cho gia đình chu đáo. Em biết ơn từng bữa cơm, từng chiếc áo mẹ chuẩn bị cho em mỗi sáng. Những hy sinh thầm lặng ấy khiến em cảm nhận được tình mẹ thật bao la. Em tự hứa sẽ chăm ngoan, học giỏi để mẹ vui lòng. Với em, mẹ là người quan trọng và tuyệt vời nhất. Em luôn yêu và kính trọng mẹ. Dù sau này có lớn lên, đi xa, em vẫn luôn nhớ về tình mẹ.

II. Phần làm văn (14 điểm)

Câu 1 (4 điểm)

Viết đoạn văn kể về một lần em giúp đỡ bạn bè khi gặp khó khăn.

Gợi ý đoạn văn mẫu
Một lần trong giờ ra chơi, bạn Lan bị ngã vì trượt chân. Em vội chạy lại đỡ bạn dậy và dìu bạn vào phòng y tế. Tay bạn bị xây xát nhẹ, em cũng giúp bạn rửa vết thương. Khi mẹ bạn đến đón, bạn cảm ơn em rất nhiều. Em cảm thấy ấm lòng và vui vì đã giúp bạn đúng lúc. Qua lần đó, em học được rằng tình bạn là điều rất đáng quý. Giúp đỡ người khác khiến em cảm thấy bản thân có ích.

Câu 2 (10 điểm)

Phân tích vẻ đẹp của thiên nhiên trong bài thơ “Qua Đèo Ngang” của Bà Huyện Thanh Quan và liên hệ với cảm xúc khi em đứng trước một cảnh đẹp quê hương.

Gợi ý dàn ý

Mở bài

Giới thiệu bài thơ "Qua Đèo Ngang" và cảm xúc của tác giả trước thiên nhiên.

Thân bài

• Miêu tả thiên nhiên trong bài thơ: núi non trùng điệp, biển trời mênh mông, cây cỏ hoang sơ.
• Không gian vắng lặng, mang màu sắc cô đơn.
• Nghệ thuật dùng từ tinh tế, giàu hình ảnh.
• Liên hệ với cảm xúc của em khi đứng trước một cảnh đẹp quê hương như cánh đồng, bãi biển, đồi núi…

Kết bài

Khẳng định thiên nhiên là nguồn cảm hứng dạt dào. Tình yêu thiên nhiên và quê hương sẽ giúp con người thêm yêu cuộc sống.

Gợi ý đoạn văn mẫu

Trong bài thơ "Qua Đèo Ngang", Bà Huyện Thanh Quan đã vẽ nên một khung cảnh thiên nhiên rộng lớn nhưng tĩnh lặng, hoang sơ. Núi non chập chùng, cây cỏ mọc đầy, tiếng chim gọi bầy tạo cảm giác vắng vẻ và cô quạnh. Đọc bài thơ, em nhớ đến lần đứng trên ngọn đồi quê em nhìn xuống cánh đồng lúa đang vào mùa chín. Mùi thơm của lúa, tiếng chim líu lo khiến em cảm thấy thư thái và bình yên. Cảnh vật quê hương không chỉ đẹp mà còn gợi trong em tình yêu tha thiết với mảnh đất nơi mình sinh ra. Thiên nhiên giúp tâm hồn em thêm trong trẻo, gắn bó hơn với quê nhà.

Việc luyện tập và hiểu rõ cách làm đề số 2 môn Ngữ văn lớp 6 sẽ giúp học sinh nâng cao khả năng đọc hiểu và viết văn. Khi biết cách triển khai bài làm một cách hợp lý, học sinh không chỉ đạt kết quả tốt trong kỳ thi học sinh giỏi mà còn thêm yêu thích môn Ngữ văn và rèn luyện được kỹ năng sống quan trọng.