Hướng dẫn soạn bài Tiếng Việt trang 118 – Sách Cánh Diều lớp 10 tập 2 chi tiết, đầy đủ nhất. Thông qua việc thực hành trả lời các câu hỏi trong phần hướng dẫn và bài tập, chúng ta có thể củng cố kiến thức cơ bản về tác phẩm này.

Câu 10:

a) Nêu một số biện pháp tu từ có trong Bài 7 và phân tích tác dụng của một biện pháp tu từ mà em thấy nổi bật trong các bài thơ đã học ở đó.

• Biện pháp tu từ so sánh:
• “Trên sông thì cờ gió mạnh, Gió sông là gió sông Hồng.” (Tiếng trống chèo – Văn Cao)

• “Bên kia sông, sông Đuống
• Có cây cơm nguội vàng,
• Nước sông trong xanh
• Làm sao không yêu?”

 (Cây cơm nguội vàng – Nguyễn Bính)

• Biện pháp tu từ ẩn dụ:

• • “Cờ gió mạnh, gió sông Hồng.” (Tiếng trống chèo – Văn Cao)
  • “Tiếng trống chèo vang Trên sông Đuống.” (Tiếng trống chèo – Văn Cao)

• Biện pháp tu từ điệp ngữ:
• “Tiếng trống chèo vang, vang, vang.” (Tiếng trống chèo – Văn Cao)

• “Cây cơm nguội vàng, vàng, vàng.”(Cây cơm nguội vàng – Nguyễn Bính)

• Biện pháp tu từ hoán dụ:

• • “Tiếng trống chèo vang Trên sông Đuống.” (Tiếng trống chèo – Văn Cao)
  • “Cây cơm nguội vàng/ Lá úa rụng đầy.” (Cây cơm nguội vàng – Nguyễn Bính)

• Biện pháp tu từ nói quá:
• “Tiếng trống chèo vang Trên sông Đuống.” (Tiếng trống chèo – Văn Cao)
• “Cây cơm nguội vàng/ Lá úa rụng đầy.” (Cây cơm nguội vàng – Nguyễn Bính)

b) Nêu một ví dụ về biện pháp tu từ chêm xen ngoài bài học trong sách giáo khoa Ngữ văn 10 và phân tích tác dụng của biện pháp tu từ ấy.

• Biện pháp tu từ chêm xen trong câu tục ngữ “Cái nết đánh chết cái đẹp”:

• • • “Cái nết” (chất lượng, tính cách) được chêm xen vào giữa “cái đẹp” (thể chất, ngoại hình) để nhấn mạnh tầm quan trọng của phẩm chất, tính cách hơn là ngoại hình.

• Biện pháp tu từ chêm xen trong câu thơ “Con chim non kia đã lớn rồi” của nhà thơ Nguyễn Du:

• • “Con chim non kia” (đối tượng được nói đến) được chêm xen vào giữa “đã” (màu sắc, trạng thái) và “lớn rồi” (trạng thái) để nhấn mạnh sự trưởng thành của đối tượng.

Phân tích tác dụng của biện pháp tu từ chêm xen trong các ví dụ trên:

• Trong câu tục ngữ “Cái nết đánh chết cái đẹp”:
  • Biện pháp tu từ chêm xen đã nhấn mạnh tầm quan trọng của phẩm chất, tính cách hơn là ngoại hình. Trong xã hội, phẩm chất, tính cách là những yếu tố quan trọng quyết định giá trị của con người. Ngoại hình chỉ là thứ bề ngoài, dễ thay đổi. Do đó, con người cần chú trọng rèn luyện phẩm chất, tính cách tốt đẹp.
• Trong câu thơ “Con chim non kia đã lớn rồi” của nhà thơ Nguyễn Du:
  • Biện pháp tu từ chêm xen đã nhấn mạnh sự trưởng thành của đối tượng. Chim non là loài vật tượng trưng cho sự non nớt, yếu ớt. Khi được chêm xen vào giữa “đã” và “lớn rồi”, “con chim non kia” đã trở thành một đối tượng có sự thay đổi về trạng thái, từ non nớt, yếu ớt trở nên trưởng thành, cứng cáp.

Tóm lại, biện pháp tu từ chêm xen là một biện pháp tu từ có vai trò quan trọng trong việc nhấn mạnh ý nghĩa, thông điệp của câu văn, câu thơ.

Với những hướng dẫn soạn bài Tiếng Việt trang 118 – Sách Cánh Diều lớp 10 tập 2 chi tiết như trên. Hy vọng sẽ giúp các bạn nắm được những ý chính của tác phẩm này. Chúc các bạn có những bài soạn thật tốt, để thuận tiện trong quá trình tiếp thu bài giảng.