Hướng dẫn Soạn bài Viết đoạn văn trình bày luận điểm SGK Ngữ văn 8 trong bài viết dưới đây sẽ giúp bạn phân tích, tìm hiểu về bài học một cách toàn diện nhất.
Kiến thức cơ bản:
Khi trình bày luận điểm trong đoạn văn nghị luận, cần chú ý:
- Thể hiện rõ ràng, chính xác nội dung của luận điểm trong câu chủ đề. Trong đoạn văn trình bày luận điểm, câu chủ đề thường được đặt ở vị trí đầu tiên (đối với đoạn diễn dịch) hoặc cuối cùng (đối với đoạn quy nạp).
Tìm đủ các luận cứ cần thiết, tổ chức lập luận theo một trật tự hợp lí để làm nổi bật luận điểm.
Diễn đạt trong sáng, hấp dẫn để trình bày luận điểm có sức thuyết phục.
Tìm hiểu câu hỏi phần bài học.
Trình bày luận điểm đoạn trích “Chiếu dời đô” của Lý Công Uẩn:
- Câu chủ đề của đoạn: Tại vị trí cuối đoạn, tác giả khẳng định chốn tụ hội trọng yếu của bốn phương đất nước là nơi kinh đô bậc nhất của đế vương muôn đời.
- Vị trí: Đặt ở cuối đoạn.
- Cách thức: Sử dụng cấu trúc 11 quy nạp, câu cuối chốt lại ý chủ đề, trong khi các câu trước đó nêu ý cụ thể, giải thích, chứng minh cho ý chủ đề.
Trình bày luận điểm đoạn trích “Tinh thần yêu nước” của Hồ Chí Minh:
- Câu chủ đề của đoạn: Bắt đầu với ý chủ đề, nêu rằng đồng bào ngày nay xứng đáng với tổ tiên ngày trước.
- Vị trí: Đặt đầu đoạn.
- Cách thức: Sử dụng lối diễn dịch, câu đầu nêu ý khái quát, sau đó các câu giải thích và chứng minh cho ý chủ đề.
Trình bày luận điểm đoạn trích bình về truyện “Tắt đèn” của Nguyễn Tuân:
- Lập luận: Sử dụng lối lập luận tương phản để làm rõ luận điểm.
- Luận điểm: Cho thấy thái độ phê phán đối với thái độ của gia đình Nghị Quế đối với chó con.
- Cách lập luận theo lối tương phản: Tập trung vào thái độ của vợ chồng Nghị Quế đối với chó con và so sánh với thái độ của họ đối với mẹ chồng.
Sắp xếp các ý:
- Cấu trúc lạc quan: Sắp xếp ý theo lối bất ngờ để tăng sự thuyết phục và sự chấn động.
- Tăng cường hiệu quả nghệ thuật: Sử dụng các cụm từ như “chuyện chó con,” “thằng nhà giàu rước chó vào nhà,” và “chất chó đầu của giai cấp nó” để thể hiện thái độ của tác giả với sự châm biếm và căm giận.
HƯỚNG DẪN LUYỆN TẬP
Câu 1. Đọc hai câu văn sau và diễn đạt ý mỗi câu thành một luận điểm ngắn gọn rõ ràng.
- Hồ Chí Minh:
- Gốc: Trước hết, cần phải tránh các lối viết “rau muống” nghĩa là lằng nhằng “tràng giang đại hải”, làm cho người xem như là “chắt chắt vào rừng xanh.”
- Chỉnh sửa: Tránh lối viết dài dòng lan man khiến người xem khó hiểu.
- Nguyễn Tuân:
- Gốc: Ngoài việc đam mê, cái thích thứ hai của Nguyên Hồng là được truyền nghề cho bạn trẻ.
- Chỉnh sửa: Nguyên Hồng rất thích truyền nghề cho bạn trẻ.
Câu 2. Đoạn văn sau đây trình bày luận điểm gì và sử dụng các luận cứ nào? Hãy nhận xét về cách sắp xếp luận cứ và cách diễn đạt của đoạn văn.
+ **Luận điểm:**
– Tôi thấy Tế Hanh là một người rất tinh tế.
+ **Luận cứ:**
– Tế Hanh đã mô tả cảnh sinh hoạt chôn quê hương một cách rất thân thiện.
– Bằng những bức tranh thơ, Tế Hanh đưa chúng ta vào một thế giới gần gũi, nhưng vẫn giữ được sự mờ mịt, tạo nên một không khí đặc biệt.
+ **Chỉnh sửa:**
– Cảm nhận về cảnh sinh hoạt chôn quê hương của Tế Hanh là sự thấu hiểu và tinh tế.
– Bằng những dòng thơ, Tế Hanh đưa chúng ta chìm đắm vào một thế giới gần gũi, nhưng vẫn giữ được sự mơ hồ và huyền bí.
+ **Ghi chú:**
– Chỉnh sửa nhằm tăng cường sự rõ ràng và súc tích trong lời diễn đạt.
– Mô tả thêm về cảm nhận của tác giả để làm cho luận điểm trở nên mạnh mẽ hơn.
Câu 3. Viết các đoạn văn ngắn triển khai các luận điểm sau:
- a) Học phải kết hợp làm bài tập thì mới hiểu bài. Nếu không làm bài tập thì kiến thức lí thuyết chỉ mới hiểu được một nửa. Bài tập có tác dụng củng cố’, khắc sâu phần lí thuyết đã học.
- b) Học vẹt không phát triển được năng lực suy nghĩ. Học vẹt làm cho người học thuộc bài, nhớ bài một cách máy móc rồi quên ngay. Người học không hiểu được một cách cặn kẽ bản chất của vấn đề, lười tư duy, khả năng phân tích ứng dụng điều đã học vào thực tế cuộc sống sẽ rất hạn chế. Câu 4. Để làm sáng tỏ luận điểm “văn giải thích cần phải viết cho dễ hiểu” em sẽ đưa ra những luận cứ nào? sắp xếp theo trình tự nào?
- Luận điểm:
- Văn giải thích cần phải viết cho dễ hiểu.
- Luận cứ:
- Viết ngắn gọn, không dùng dòng văn dài dòng, tránh sự lan man để người đọc dễ nắm bắt nội dung.
- Giải thích đơn giản, sử dụng từ ngữ bình thường, tránh sử dụng từ ngữ khó hiểu hoặc chuyên ngành.
- Trình bày các ý một cách mạch lạc và rõ ràng, tạo nên một dạng văn bản có cấu trúc logic và dễ theo dõi.
Với những hướng dẫn Soạn bài Viết đoạn văn trình bày luận điểm SGK Ngữ văn 8 chi tiết như trên. Hy vọng sẽ giúp các bạn nắm được những ý chính của bài học này. Chúc các bạn có những bài soạn thật tốt, để thuận tiện trong quá trình tiếp thu bài giảng.