Khi soạn bài Viết bài văn nghị luận xã hội về một vấn đề cần giải quyết – Ngữ văn 9 – Cánh diều, chúng ta sẽ tìm hiểu cách thức để xây dựng một bài văn nghị luận xã hội chặt chẽ và thuyết phục. Bài học này giúp học sinh nắm vững cách trình bày quan điểm, phân tích vấn đề và đưa ra những giải pháp hợp lý đối với các vấn đề xã hội đang được quan tâm.

Thực hành viết theo các bước

a) Chuẩn bị

1. Tìm hiểu đề

Kiểu bài: Đây là bài văn nghị luận xã hội, trong đó yêu cầu học sinh trình bày suy nghĩ về một vấn đề xã hội cụ thể là việc một số học sinh ngại đọc sách và đưa ra các biện pháp khắc phục.

Nội dung chính

Phạm vi sử dụng bằng chứng: Bài viết có thể sử dụng các dẫn chứng từ thực tế cuộc sống, các nghiên cứu, khảo sát về thói quen đọc sách của học sinh, hoặc kinh nghiệm cá nhân và ý kiến của thầy cô, bạn bè, người thân.

2. Tìm kiếm thông tin và ghi chép

Thực trạng về việc ngại đọc sách:

Nguyên nhân dẫn đến việc ngại đọc sách:

3. Suy nghĩ về nguyên nhân và các biện pháp khắc phục:

Nguyên nhân:

Biện pháp khắc phục:

b) Tìm ý và lập dàn ý

Vấn đề một số học sinh ngại đọc sách được biểu hiện như thế nào?

Một số học sinh không hứng thú với việc đọc sách, thay vào đó dành thời gian cho các hoạt động giải trí như xem TV, chơi game, lướt mạng xã hội. Khi đọc sách, các em thường chọn những sách có nội dung đơn giản, dễ hiểu hoặc chỉ đọc qua loa mà không thực sự tập trung.

Có những nguyên nhân nào khiến cho một số học sinh ngại đọc sách?

Tác hại của việc ngại đọc sách là gì?

Học sinh sẽ thiếu kiến thức, kỹ năng tư duy, khả năng ngôn ngữ và văn hóa, ảnh hưởng đến sự phát triển toàn diện. Ngại đọc sách còn làm giảm khả năng sáng tạo và tư duy phản biện của học sinh.

Làm thế nào để giải quyết được vấn đề ngại đọc sách của một số học sinh?

Lập dàn ý cho bài viết bằng cách lựa chọn, sắp xếp các ý đã tìm được theo bố cục ba phần

I. Mở bài:

II. Thân bài:

  1. Trình bày các biểu hiện của vấn đề ngại đọc sách:
    • Học sinh không hứng thú với việc đọc sách, thích các hoạt động giải trí trực tuyến hơn.
    • Khi đọc sách, học sinh chỉ chọn những cuốn sách dễ đọc hoặc đọc qua loa, không thực sự tập trung.
  2. Lí giải về những tác hại của việc ngại đọc sách:
    • Thiếu kiến thức và kỹ năng tư duy, ảnh hưởng đến khả năng học tập và phát triển bản thân.
    • Giảm khả năng ngôn ngữ và sáng tạo, làm hạn chế tiềm năng của học sinh.
  3. Chỉ ra những nguyên nhân khiến một số học sinh ngại đọc sách:
    • Chủ quan: Học sinh thiếu thói quen và động lực đọc sách.
    • Khách quan: Áp lực học tập, thiếu môi trường đọc sách phù hợp và hấp dẫn.
  4. Đề xuất những biện pháp khắc phục vấn đề:
    • Gia đình: Tạo thói quen đọc sách từ nhỏ, dành thời gian đọc sách cùng con cái.
    • Nhà trường: Giảm bớt áp lực học tập, tổ chức các hoạt động khuyến khích đọc sách như câu lạc bộ sách, ngày hội đọc sách.
    • Xã hội: Khuyến khích văn hóa đọc sách, xây dựng các không gian công cộng hỗ trợ việc đọc sách như thư viện, phòng đọc.

III. Kết bài:

c) Viết

Nguyên nhân khiến một số học sinh ngại đọc sách

Một trong những nguyên nhân chính khiến học sinh ngại đọc sách là do sự ảnh hưởng mạnh mẽ của công nghệ hiện đại và các phương tiện giải trí số. Hiện nay, với sự phát triển của điện thoại thông minh, máy tính bảng và mạng xã hội, học sinh dễ dàng bị cuốn hút vào các hoạt động giải trí như xem video, chơi game trực tuyến, lướt mạng xã hội, thay vì dành thời gian cho việc đọc sách.

Những thiết bị này không chỉ hấp dẫn về mặt hình ảnh và âm thanh mà còn cung cấp nội dung phong phú và đa dạng, khiến cho việc đọc sách trở nên kém thú vị và không hấp dẫn bằng. Bên cạnh đó, áp lực từ việc học tập và thi cử cũng là một nguyên nhân khác khiến học sinh không còn thời gian và hứng thú để đọc sách.

Lịch học dày đặc, các buổi học thêm, bài tập về nhà chiếm hết thời gian rảnh rỗi của các em, khiến cho việc đọc sách dần trở thành một việc làm thứ yếu, không được ưu tiên. Thiếu sự hướng dẫn và khuyến khích từ gia đình, nhà trường và xã hội cũng là một yếu tố quan trọng góp phần làm giảm hứng thú đọc sách của học sinh. Nếu không có môi trường thuận lợi và sự động viên đúng mức, học sinh sẽ khó có thể hình thành thói quen đọc sách từ nhỏ, dẫn đến tình trạng ngại đọc sách như hiện nay.

Rèn luyện kỹ năng viết

a) Cách thực hiện chứng minh và bác bỏ trong lập luận nghị luận

Chứng minh

Bác bỏ

b) Bài tập

  1. Phân tích đoạn trích từ “Hịch tướng sĩ” của Trần Quốc Tuấn

Ý kiến tác giả muốn bác bỏ và khẳng định:

Trong đoạn trích, Trần Quốc Tuấn sử dụng các hình ảnh mạnh mẽ và bi thương để nhấn mạnh rằng nếu quân dân không đoàn kết, không tích cực chống giặc, hậu quả sẽ vô cùng tàn khốc. Tác giả bác bỏ ý kiến thờ ơ, chủ quan của một số người khi đối diện với giặc ngoại xâm và muốn khẳng định rằng bảo vệ tổ quốc là nhiệm vụ thiêng liêng và cấp bách, cần phải thực hiện ngay lập tức.

  1. Viết đoạn văn khẳng định hoặc bác bỏ một trong hai ý kiến sau

Việc tự học của mọi người ngày càng thuận lợi

Trong thời đại công nghệ số, việc tự học của mọi người ngày càng trở nên thuận lợi hơn bao giờ hết. Các nguồn tài nguyên học tập phong phú từ sách điện tử, video học trực tuyến, đến các khóa học miễn phí trên các nền tảng giáo dục trực tuyến đều dễ dàng tiếp cận.

Nhờ vào sự phát triển của Internet, mọi người có thể học tập bất cứ khi nào, ở bất cứ đâu mà không bị giới hạn bởi không gian và thời gian. Hơn nữa, công nghệ hiện đại còn hỗ trợ việc học tập thông qua các ứng dụng và phần mềm, giúp việc học trở nên hấp dẫn và hiệu quả hơn. Chính vì thế, tự học đã trở thành một phần quan trọng trong cuộc sống của nhiều người, đặc biệt là giới trẻ, góp phần nâng cao tri thức và kỹ năng, chuẩn bị cho tương lai.

Chọn được sách hay, sách tốt để đọc không phải dễ dàng

Chọn được sách hay, sách tốt để đọc không phải là một việc dễ dàng trong thời đại bùng nổ thông tin như hiện nay. Giữa hàng ngàn đầu sách với nội dung và chất lượng khác nhau, việc phân biệt sách nào thực sự có giá trị, phù hợp với nhu cầu và lứa tuổi của mỗi người là một thách thức lớn. Nhiều cuốn sách được quảng cáo rầm rộ nhưng lại thiếu nội dung sâu sắc, gây lãng phí thời gian và tiền bạc của người đọc.

Để chọn được sách hay, người đọc cần có kiến thức cơ bản về văn học, kỹ năng tìm kiếm và đánh giá sách, cũng như cần tham khảo ý kiến từ những người có chuyên môn. Vì vậy, việc chọn sách đòi hỏi sự cẩn thận và hiểu biết, không chỉ đơn thuần là một hành động tùy tiện.

Qua việc soạn bài Viết bài văn nghị luận xã hội về một vấn đề cần giải quyết – Ngữ văn 9 – Cánh Diều, học sinh không chỉ rèn luyện kỹ năng viết văn nghị luận mà còn nâng cao khả năng suy nghĩ logic và phân tích vấn đề một cách thấu đáo. Điều này không chỉ hữu ích trong việc học tập mà còn trong cuộc sống, giúp các em trở thành những người công dân có trách nhiệm và ý thức xã hội.