Hướng dẫn soạn bài Tri thức ngữ văn trang 9 Ngữ văn 9 tập 1 Kết nối tri thức chi tiết, đầy đủ nhất. Thông qua việc thực hành trả lời các câu hỏi trong phần hướng dẫn và bài tập, chúng ta có thể củng cố kiến thức cơ bản về bài học này.

1. Truyện truyền kỳ

• Truyện truyền kỳ là thể loại văn xuôi tự sự nổi bật trong văn học trung đại, với đặc trưng là việc sử dụng yếu tố kỳ ảo để phản ánh cuộc sống. Mặc dù thuộc văn học viết, nhưng trong quá trình sáng tác, các tác giả thường tích hợp nhiều yếu tố từ văn học dân gian. Sự kết hợp khéo léo giữa yếu tố kỳ ảo và hiện thực trong truyện truyền kỳ giúp tạo nên một bức tranh sống động, sâu sắc, phản ánh những vấn đề cốt lõi của cuộc sống, cũng như quan điểm và cảm xúc của tác giả.
• Cốt truyện: Cốt truyện trong truyện truyền kỳ có thể được lấy cảm hứng từ các câu chuyện dân gian, dã sử phổ biến trong dân gian, hoặc vay mượn từ các tác phẩm truyền kỳ Trung Quốc. Các sự kiện trong truyện thường được sắp xếp theo trình tự tuyến tính, với quan hệ nhân quả rõ ràng, tạo nên một mạch truyện liền mạch và dễ hiểu.
• Nhân vật: Thế giới nhân vật trong truyện truyền kỳ rất đa dạng, với sự hiện diện của các nhân vật thuộc ba nhóm chính: thần tiên, con người, và yêu quái. Những nhân vật này thường mang trong mình những đặc điểm khác thường, có thể là về nguồn gốc, hình dáng, hoặc những khả năng siêu nhiên đặc biệt.
• Không gian và thời gian: Không gian trong truyện truyền kỳ là sự hòa quyện giữa cõi trần, cõi tiên và cõi âm. Các không gian này không tồn tại độc lập mà có mối liên hệ mật thiết với nhau. Thời gian trong truyện cũng được kết hợp giữa thời gian thực và thời gian kỳ ảo. Thời gian thực với các mốc và niên đại cụ thể góp phần làm nổi bật tính hiện thực, trong khi thời gian kỳ ảo thường xuất hiện trong các mô tả về cõi tiên, cõi âm, nơi mọi thứ ngưng đọng và không bị giới hạn.
• Ngôn ngữ: Truyện truyền kỳ thường sử dụng nhiều điển tích, điển cố, tạo nên chiều sâu và sự cuốn hút cho câu chuyện, đồng thời mang đến cho người đọc những tầng ý nghĩa đa dạng và phong phú.

2. Điển tích, điển cố

• Điển tích là những câu chuyện hoặc tình tiết được ghi lại trong các sách cổ, và sau này được các tác giả dẫn lại một cách ngắn gọn, súc tích trong tác phẩm của mình.
• Điển cố là những sự việc hoặc câu chữ xuất hiện trong các tài liệu xưa, được các tác giả thời sau trích dẫn lại trong các văn bản.
• Khi những câu chuyện, sự kiện, ngôn từ hay câu thơ đã trở thành điển tích, điển cố, chúng thường được coi là chuẩn mực, giàu ý nghĩa và sâu sắc. Vì thế, các tác giả thường sử dụng điển tích, điển cố để tăng thêm tính hàm súc, uyên bác, và gợi mở những liên tưởng phong phú cho người đọc. Điển tích và điển cố đều có nguồn gốc lâu đời, gắn bó mật thiết với văn hóa và văn học cổ truyền. Để hiểu được ý nghĩa sâu xa của điển tích, điển cố trong một tác phẩm, người đọc thường cần phải tra cứu chú giải hoặc tham khảo các tài liệu liên quan.

Lưu ý: Điển tích và điển cố là hai khái niệm có sự tương đồng lớn, và sự phân biệt giữa chúng thường chỉ mang tính tương đối. Do đó, chúng thường được gọi chung là “điển”.

3. Sự khác biệt về nghĩa của một số yếu tố Hán Việt dễ nhầm lẫn

Trong từ vựng Hán Việt, có nhiều yếu tố đồng âm hoặc gần âm, nhưng ý nghĩa lại khác nhau, dễ dẫn đến sự nhầm lẫn khi sử dụng.

Với những hướng dẫn soạn bài Tri thức ngữ văn trang 9 Ngữ văn 9 tập 1 Kết nối tri thức chi tiết như trên. Hy vọng sẽ giúp các bạn nắm được những ý chính của bài học này. Chúc các bạn có những bài soạn thật tốt, để thuận tiện trong quá trình tiếp thu bài giảng.