Hướng dẫn soạn bài Ông lão bên chiếc cầu -Ngữ văn lớp 9 – Cánh diều chi tiết, đầy đủ nhất. Thông qua việc thực hành trả lời các câu hỏi trong phần hướng dẫn và bài tập, chúng ta có thể củng cố kiến thức cơ bản về tác phẩm này.
Đọc hiểu
Câu 1. Chú ý các chi tiết thể hiện bối cảnh của truyện.
Trả lời: Bối cảnh của truyện được thể hiện qua các chi tiết như ông lão mặc bộ đồ rách bẩn, đeo đôi kính gọng thép đang ngồi bên lề đường. Có một chiếc cầu phá bắc qua sông. Xe chở hàng, xe tải, dân ông, đàn bà và trẻ con đang vượt qua cầu. Mấy chiếc xe hàng, có lửa kéo, chậm rãi bò lên bờ dốc khi qua khỏi cầu. Bình lính giúp đẩy hô. Những người nông dân lê chân trong bụi đất ngập đến mắt cá. Những chi tiết này mô tả rõ nét hoàn cảnh khó khăn và tình hình chiến tranh đang diễn ra.
Câu 2. Lời đối thoại cho biết những thông tin gì về nhân vật ông lão?
Trả lời: Lời đối thoại cho biết thông tin về nhân vật ông lão là:
- Ông lão đã quá mệt mỏi để đi tiếp và đã ngồi lại nghỉ ngơi.
- Ông lão tự giới thiệu mình là người cuối cùng rời khỏi thị trấn Xan Các-lốt.
- Ông lão nuôi gia súc và rất lo lắng cho số phận của chúng, đặc biệt là con mèo, hai con dê và bầy bồ câu.
Câu 3: Điều gì khiến ông lão lo lắng?
Trả lời: Điều khiến ông lão lo lắng là ông không biết điều gì sẽ xảy ra với những con vật khác khi bị bắn pháo hoặc phải di dời. Ông lão lo lắng vì không biết làm thế nào để bảo vệ chúng trong hoàn cảnh khó khăn này. Ông chỉ quan tâm đến việc chăm sóc và bảo vệ các con vật của mình, điều này thể hiện rõ trong câu nói “Tôi phải trông nom chúng. Tôi chỉ quan
Câu 4: Đây là lời đối thoại hay độc thoại?
Trả lời: Đây là lời đối thoại giữa người kể chuyện và ông lão. Người kể chuyện hỏi ông lão về những điều ông lo lắng và cảm nhận, trong khi ông lão trả lời và chia sẻ những lo lắng của mình về việc chăm sóc và bảo vệ các con vật. Điều này thể hiện qua các câu hỏi và trả lời qua lại giữa người kể chuyện và ông lão.
Trả lời câu hỏi cuối bài
Câu hỏi 1: Hãy xác định đề tài, bối cảnh, ngôi kể và các nhân vật trong truyện “Ông lão bên chiếc cầu”.
Trả lời:
- Đề tài: Truyện kể về cuộc sống của một ông lão trong bối cảnh chiến tranh và những lo toan, suy nghĩ của ông về cuộc sống, gia đình và tương lai.
- Bối cảnh: Chiến tranh, nơi bờ cầu sông Ebro, vùng đất Tây Ban Nha, nơi diễn ra cuộc nội chiến.
- Ngôi kể: Ngôi thứ nhất, người kể chuyện là một nhân vật trong truyện kể lại câu chuyện của ông lão.
- Nhân vật: Ông lão, người kể chuyện (tôi), và những nhân vật phụ như người dân, binh lính.
Câu hỏi 2: Nhân vật ông lão được khắc họa như thế nào trong văn bản? Em dự đoán điều gì sẽ đến với ông? Vì sao?
Trả lời:
Nhân vật ông lão được khắc họa là một người nông dân già nua, lo lắng và buồn bã về cuộc sống trong bối cảnh chiến tranh. Ông lão lo lắng về số phận của những con vật nuôi ở nhà và không biết mình sẽ đi đâu, làm gì tiếp theo. Ông rất yêu quý và gắn bó với những con vật đó.
Dự đoán: Có thể ông lão sẽ không thể trở về nhà và phải đối mặt với sự thay đổi lớn trong cuộc sống, thậm chí có thể mất đi tất cả những gì ông yêu quý. Điều này có thể vì bối cảnh chiến tranh và sự bất lực của ông trước hoàn cảnh.
Câu hỏi 3: Chi tiết về ngày “Chủ nhật Phục sinh” và “niềm may mắn” của ông lão ở phần cuối tác phẩm tạo ra sự tương phản như thế nào với cảnh ngộ của ông? Qua đó, tác giả muốn gửi gắm điều gì?
Trả lời:
Chi tiết về ngày “Chủ nhật Phục sinh” và “niềm may mắn” của ông lão tạo ra sự tương phản rõ rệt với cảnh ngộ của ông. Ngày Chủ nhật Phục sinh là ngày lễ tôn giáo quan trọng, biểu tượng cho sự sống mới và niềm hy vọng, nhưng đối với ông lão, ngày này lại không mang lại may mắn nào cho ông. Ông lão vẫn phải đối diện với thực tế khắc nghiệt của chiến tranh, sự bất lực và lo lắng về tương lai.
Qua đó, tác giả muốn gửi gắm thông điệp về sự bất công và nghịch lý trong cuộc sống. Dù có những ngày lễ mang ý nghĩa tốt đẹp, nhưng thực tế khắc nghiệt của cuộc sống vẫn có thể làm mất đi niềm hy vọng và sự lạc quan.
Câu hỏi 4: Hãy chỉ ra và phân tích một số nét đặc sắc nghệ thuật của truyện (hình ảnh biểu tượng, ngôn ngữ đối thoại, độc thoại nội tâm,…).
Trả lời:
- Hình ảnh biểu tượng: Hình ảnh cầu và sông Ebro tượng trưng cho sự chia cắt và khó khăn mà chiến tranh mang lại. Con mèo, dê và chim bồ câu biểu tượng cho cuộc sống bình dị, gắn bó với thiên nhiên của ông lão.
- Ngôn ngữ đối thoại: Đối thoại giữa ông lão và người kể chuyện thể hiện sự chân thực, gần gũi và giản dị, tạo nên bức tranh sống động về cuộc sống trong chiến tranh.
- Độc thoại nội tâm: Những suy nghĩ, lo lắng của ông lão về gia đình và cuộc sống được miêu tả chi tiết, giúp người đọc cảm nhận sâu sắc về tình cảm và tâm trạng của nhân vật.
Câu hỏi 5: Việc tác giả không đặt tên cho nhân vật ông lão trong tác phẩm có ý nghĩa gì?
Trả lời:
Việc tác giả không đặt tên cho nhân vật ông lão giúp tạo nên sự chung chung, đại diện cho nhiều người già khác trong bối cảnh chiến tranh. Điều này làm tăng tính phổ quát của câu chuyện, giúp người đọc dễ dàng liên hệ và cảm thông với những con người bình dị, phải đối mặt với khó khăn và mất mát trong cuộc sống.
Câu hỏi 6: Truyện gửi đến người đọc thông điệp gì? Theo em, thông điệp đó có ý nghĩa như thế nào trong cuộc sống hiện nay?
Trả lời:
Truyện gửi đến người đọc thông điệp về sự bất lực và đau khổ của những con người bình dị trong bối cảnh chiến tranh. Nó cũng nhấn mạnh đến tình yêu thương và sự gắn bó với cuộc sống bình dị, thiên nhiên và gia đình.
Với những hướng dẫn soạn bài Ông lão bên chiếc cầu – Ngữ văn lớp 9 – Cánh diều chi tiết như trên. Hy vọng sẽ giúp các bạn nắm được những ý chính của tác phẩm này. Chúc các bạn có những bài soạn thật tốt, để thuận tiện trong quá trình tiếp thu bài giảng.