Hướng dẫn soạn bài Những ngày đầu của đất nước Việt Nam mới chi tiết, đầy đủ nhất. Thông qua việc thực hành trả lời các câu hỏi trong phần hướng dẫn và bài tập, chúng ta có thể củng cố kiến thức cơ bản về tác phẩm này.

Hướng dẫn đọc thêm

Câu 1: Tìm hiểu bố cục của phần trích (các đoạn, ý chính trong.từng đoạn)

Bố cục của phần trích Những ngày đầu của đất nước Việt Nam mới

Phần trích Những ngày đầu của đất nước Việt Nam mới được chia thành 4 đoạn, mỗi đoạn có ý chính như sau:

Đoạn 1 (từ đầu đến “hai chục vạn quân Tưởng ập vào miền Bắc”): Hồi tưởng lại những ngày tháng gian khổ, hiểm nghèo của đất nước Việt Nam mới.

Ý chính:

• Tình hình đất nước sau Cách mạng tháng Tám năm 1945: đất nước ta giành được độc lập, nhưng vẫn phải đối mặt với nhiều khó khăn, thử thách.
• Quân Tưởng và quân Pháp lăm le xâm chiếm nước ta.

Đoạn 2 (tiếp đến “những khó khăn càng thêm trầm trọng”): Kể lại những khó khăn, thử thách của đất nước Việt Nam mới.

Ý chính:

• Miền Bắc bị tê liệt về kinh tế, xã hội: ruộng đất bỏ hoang, nạn đói, bệnh tật hoành hành.
• Miền Nam bị quân Pháp xâm chiếm, đàn áp dã man.

Đoạn 3 (tiếp đến “ba trăm bảy mươi lăm ki-lô-gam vàng”): Nêu những biện pháp mà chính quyền cách mạng đã thực hiện để khắc phục khó khăn, thử thách.

Ý chính:

• Chính quyền cách mạng đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo, huy động toàn dân chung sức, đồng lòng khắc phục khó khăn, thử thách.
• Chính quyền cách mạng đã thực hiện nhiều biện pháp cụ thể, thiết thực như:
  • Bắt tay vào sản xuất, khôi phục kinh tế.
  • Củng cố lực lượng quân sự, sẵn sàng chiến đấu chống xâm lược.
  • Xây dựng chế độ mới, cải thiện đời sống nhân dân.

Đoạn 4 (còn lại): Khẳng định tinh thần quyết tâm, kiên cường của nhân dân Việt Nam trong những ngày đầu của đất nước mới.

Ý chính:

• Nhân dân Việt Nam đã vượt qua mọi khó khăn, thử thách, giành được những thắng lợi vẻ vang.
• Những ngày đầu của đất nước Việt Nam mới là một thời kỳ khó khăn, nhưng cũng là thời kỳ vẻ vang, đáng nhớ của dân tộc ta.

Như vậy, phần trích Những ngày đầu của đất nước Việt Nam mới đã tái hiện lại một cách chân thực và sinh động những khó khăn, thử thách mà đất nước Việt Nam mới phải đối mặt ngay sau Cách mạng tháng Tám năm 1945. Đồng thời, phần trích cũng thể hiện tinh thần quyết tâm, kiên cường của nhân dân Việt Nam trong những ngày đầu của đất nước mới.

Câu 2: Để hồi tưởng về những ngày đầu của nước Việt Nam mới, tác giả đã xuất phát từ điểm nhìn hiện tại nào ? Những cảm nghĩ cụ thể của tác giả ?

Để hồi tưởng về những ngày đầu của nước Việt Nam mới, tác giả đã xuất phát từ điểm nhìn hiện tại của một người từng trực tiếp tham gia vào những sự kiện lịch sử ấy. Tác giả đã trải qua những ngày tháng gian khổ, hiểm nghèo, cũng như chứng kiến những khó khăn, thử thách mà đất nước Việt Nam mới phải đối mặt. Chính vì vậy, những cảm nghĩ của tác giả về những ngày đầu của nước Việt Nam mới là những cảm nghĩ chân thực, sâu sắc, thấm đượm tình yêu nước và niềm tự hào dân tộc.

Cụ thể, tác giả đã thể hiện những cảm nghĩ sau:

• Tình cảm tự hào, phấn khởi: Tác giả cảm thấy tự hào, phấn khởi khi đất nước ta giành được độc lập. Tác giả viết: “Nước Việt Nam đã sạch bóng giặc xâm lược, đã thành một nước tự do, độc lập”.
• Tình cảm lo lắng, trăn trở: Tác giả lo lắng cho tình hình đất nước khi phải đối mặt với nhiều khó khăn, thử thách. Tác giả viết: “Nhưng đất nước ta còn nhiều khó khăn, gian khổ. Miền Bắc bị tê liệt về kinh tế, xã hội. Miền Nam bị quân Pháp xâm chiếm, đàn áp dã man”.
• Tình cảm tin tưởng, lạc quan: Tác giả tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng và nhân dân Việt Nam sẽ vượt qua mọi khó khăn, thử thách. Tác giả viết: “Chính quyền cách mạng đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo, huy động toàn dân chung sức, đồng lòng khắc phục khó khăn, thử thách”.

Những cảm nghĩ của tác giả thể hiện sâu sắc tình yêu nước và niềm tự hào dân tộc. Những cảm nghĩ ấy cũng thể hiện tinh thần lạc quan, tin tưởng vào tương lai của đất nước.

Câu 3: Phần trích đã nêu rõ những khó khăn, nguy nan của nước Việt Nam mới ra sao ?

Phần trích Những ngày đầu của nước Việt Nam mới đã nêu rõ những khó khăn, nguy nan của nước Việt Nam mới sau Cách mạng tháng Tám năm 1945. Những khó khăn, nguy nan ấy có thể được tóm tắt như sau:

• Về kinh tế:
  • Miền Bắc bị tê liệt về kinh tế, xã hội: ruộng đất bỏ hoang, nạn đói, bệnh tật hoành hành.
  • Miền Nam bị quân Pháp xâm chiếm, đàn áp dã man, khiến sản xuất đình đốn, đời sống nhân dân vô cùng khó khăn.
• Về chính trị:
  • Nước ta bị chia cắt làm hai miền, miền Bắc do chính phủ cách mạng lãnh đạo, miền Nam do chính quyền tay sai của Pháp cai trị.
  • Các thế lực phản động trong nước vẫn còn hoạt động, tìm cách phá hoại chính quyền cách mạng.
• Về quốc tế:
  • Thế giới đang trong thời kỳ Chiến tranh Lạnh, các nước lớn đang chia rẽ và tranh giành ảnh hưởng.
  • Nước ta bị các nước đế quốc bao vây, cô lập.

Những khó khăn, nguy nan ấy là rất lớn, có thể khiến cho một đất nước non trẻ như Việt Nam bị nhấn chìm. Tuy nhiên, với sự lãnh đạo sáng suốt của Đảng và tinh thần quyết tâm, kiên cường của nhân dân, đất nước Việt Nam đã vượt qua mọi khó khăn, thử thách, giành được những thắng lợi vẻ vang.

Cụ thể, ở miền Bắc, chính quyền cách mạng đã thực hiện nhiều biện pháp để khôi phục kinh tế, xã hội, cải thiện đời sống nhân dân. Nhờ đó, tình hình kinh tế, xã hội miền Bắc dần ổn định, đời sống nhân dân được cải thiện. Ở miền Nam, nhân dân đã đồng lòng đứng lên chống Pháp, giành thắng lợi trong cuộc kháng chiến chống Pháp.

Những thắng lợi của nhân dân Việt Nam trong những ngày đầu của nước Việt Nam mới đã góp phần làm nên lịch sử hào hùng của dân tộc.

Câu 4: Đảng và Chính phủ được sự ủng hộ của toàn dân đã có những quyết sách đúng đắn, sáng suốt như thế nào để đưa đất nước vượt qua gian khó ?

Trong những ngày đầu của nước Việt Nam mới, Đảng và Chính phủ đã có những quyết sách đúng đắn, sáng suốt, góp phần đưa đất nước vượt qua gian khó, giành được những thắng lợi vẻ vang.

• Về kinh tế:
  • Kêu gọi toàn dân đoàn kết, chung sức, đồng lòng khắc phục khó khăn, khôi phục kinh tế.
  • Thực hiện các biện pháp cụ thể như:
    • Bắt tay vào sản xuất, phát triển kinh tế ở cả hai miền.
    • Cải cách ruộng đất, xóa bỏ áp bức, bóc lột, tạo điều kiện cho nông dân sản xuất, làm ăn.
    • Xây dựng cơ sở vật chất, kỹ thuật, phục vụ sản xuất, đời sống.
• Về chính trị:
  • Xây dựng và củng cố chính quyền cách mạng, bảo vệ thành quả cách mạng.
  • Đẩy mạnh công tác giáo dục, văn hóa, nâng cao dân trí.
  • Tăng cường đoàn kết, thống nhất trong nội bộ dân tộc, đấu tranh chống các thế lực phản động.
• Về quốc tế:
  • Thực hiện đường lối ngoại giao hòa bình, hữu nghị, hợp tác với các nước trên thế giới.
  • Đấu tranh chống âm mưu, thủ đoạn của các nước đế quốc, xâm lược.

Những quyết sách của Đảng và Chính phủ đã được sự ủng hộ của toàn dân, tạo nên sức mạnh to lớn để đất nước vượt qua khó khăn, giành được những thắng lợi vẻ vang.

Cụ thể, ở miền Bắc, nhờ những quyết sách đúng đắn của Đảng và Chính phủ, tình hình kinh tế, xã hội dần ổn định, đời sống nhân dân được cải thiện. Nông nghiệp đã có những bước phát triển, sản xuất công nghiệp, thủ công nghiệp cũng có những tiến bộ. Hệ thống giáo dục, y tế được xây dựng, đời sống văn hóa, tinh thần của nhân dân được nâng cao.

Ở miền Nam, nhân dân đã đồng lòng đứng lên chống Pháp, giành thắng lợi trong cuộc kháng chiến chống Pháp. Thắng lợi này đã góp phần bảo vệ nền độc lập, tự do của dân tộc, thống nhất đất nước.

Những thắng lợi của nhân dân Việt Nam trong những ngày đầu của nước Việt Nam mới đã góp phần làm nên lịch sử hào hùng của dân tộc.

Câu 5: Trong cả phần trích, đâu là hình tượng tiêu biểu, gây ấn tượng sâu sắc nhất ? Vì sao ?

Trong cả phần trích, hình tượng tiêu biểu, gây ấn tượng sâu sắc nhất là hình tượng Bác Hồ. Hình tượng Bác Hồ được tác giả khắc họa một cách chân thực, sinh động, thể hiện rõ nét phẩm chất cao quý của vị lãnh tụ kính yêu của dân tộc.

Bác Hồ là người lãnh đạo tài ba, sáng suốt, luôn đặt lợi ích của dân tộc lên trên hết. Trong những ngày đầu của nước Việt Nam mới, khi đất nước còn nhiều khó khăn, gian khổ, Bác đã lãnh đạo Đảng và Chính phủ đưa ra những quyết sách đúng đắn, sáng suốt, góp phần đưa đất nước vượt qua khó khăn, giành được những thắng lợi vẻ vang.

Bác Hồ là người giàu lòng yêu thương nhân dân, luôn quan tâm đến đời sống của nhân dân. Trong những ngày đầu của nước Việt Nam mới, Bác đã dành nhiều thời gian đi thăm hỏi, động viên nhân dân, giúp đỡ nhân dân vượt qua khó khăn.

Bác Hồ là người có phong cách giản dị, gần gũi với nhân dân. Bác luôn sống chan hòa, yêu thương với mọi người, không phân biệt giàu nghèo, sang hèn.

Hình tượng Bác Hồ trong phần trích đã thể hiện rõ nét phẩm chất cao quý của vị lãnh tụ kính yêu của dân tộc: tài năng, đức độ, gần gũi, giản dị. Hình tượng Bác Hồ đã trở thành nguồn động viên, cổ vũ tinh thần to lớn cho nhân dân Việt Nam trong những ngày đầu của nước Việt Nam mới.

Ngoài hình tượng Bác Hồ, trong phần trích còn có một số hình tượng tiêu biểu khác, như:

• Hình tượng đất nước Việt Nam mới: là một đất nước độc lập, tự do, nhưng còn nhiều khó khăn, gian khổ.
• Hình tượng nhân dân Việt Nam: là một dân tộc kiên cường, bất khuất, luôn đoàn kết, chung sức, đồng lòng vượt qua mọi khó khăn, thử thách.

Những hình tượng này đã góp phần làm nên giá trị nội dung và nghệ thuật của phần trích.

Câu 6: Nghệ thuật thể hiện hồi kí trong phần trích này có gì đặc biệt ?

Nghệ thuật thể hiện hồi kí trong phần trích này có những điểm đặc biệt sau:

• Tác giả đã thể hiện những cảm nghĩ, suy nghĩ chân thực, sâu sắc của mình về những ngày đầu của nước Việt Nam mới. Những cảm nghĩ, suy nghĩ của tác giả được thể hiện một cách tự nhiên, chân thành, không gượng ép, sắp đặt.
• Tác giả đã sử dụng ngôn ngữ giản dị, trong sáng, giàu hình ảnh, cảm xúc. Ngôn ngữ của tác phẩm đã góp phần làm cho những cảm xúc, suy nghĩ của tác giả được thể hiện một cách sinh động, hấp dẫn.
• Tác giả đã sử dụng nhiều yếu tố hồi kí như: thời gian, địa điểm, nhân vật, sự kiện lịch sử. Những yếu tố này đã giúp cho phần trích mang tính chân thực, khách quan, tạo nên sức thuyết phục cho tác phẩm.
• Tác giả đã sử dụng nhiều yếu tố nghệ thuật khác như: so sánh, nhân hóa, ẩn dụ,… Những yếu tố nghệ thuật này đã góp phần làm cho tác phẩm trở nên sinh động, hấp dẫn, giàu sức biểu cảm.

Nhìn chung, nghệ thuật thể hiện hồi kí trong phần trích này đã góp phần làm nên giá trị nội dung và nghệ thuật của tác phẩm.

Với những hướng dẫn soạn bài Những ngày đầu của đất nước Việt Nam mới chi tiết như trên. Hy vọng sẽ giúp các bạn nắm được những ý chính của tác phẩm này. Chúc các bạn có những bài soạn thật tốt, để thuận tiện trong quá trình tiếp thu bài giảng.