Soạn bài Về đích: Ngày hội với sách Phát triển văn hóa đọc - Tiến hành một cuộc phỏng vấn về sách, văn hóa đọc, vấn đề gợi ra từ cuốn sách và những trải nghiệm đọc, viết trong dự án văn học - lịch sử tâm hồn - Ngữ văn 9 tập 2 - Kết nối tri thức

Hướng dẫn soạn bài Về đích: Ngày hội với sách Phát triển văn hóa đọc – Tiến hành một cuộc phỏng vấn về sách, văn hóa đọc, vấn đề gợi ra từ cuốn sách và những trải nghiệm đọc, viết trong dự án văn học – lịch sử tâm hồn – Ngữ văn 9 tập 2 – Kết nối tri thức, đầy đủ nhất. Thông qua việc thực hành trả lời các câu hỏi trong phần hướng dẫn và bài tập, chúng ta có thể củng cố kiến thức cơ bản về bài học này.

Tiến hành một cuộc phỏng vấn về sách, văn hoá đọc sách, vấn đề gợi ra từ cuốn sách và những trải nghiệm đọc, viết trong dự án Văn học – lịch sử tâm hồn

1. Trước khi nói: Chuẩn bị vấn đề và câu hỏi phỏng vấn

Để thực hiện một cuộc phỏng vấn hiệu quả, em cần xác định rõ ràng vấn đề và đối tượng của cuộc phỏng vấn. Các bước cần thực hiện bao gồm:

Xác định vấn đề và đối tượng phỏng vấn:

Vấn đề cần phỏng vấn: Định rõ vấn đề cụ thể mà em muốn tìm hiểu qua cuộc phỏng vấn.

Đối tượng phỏng vấn: Xác định ai là người phù hợp nhất để cung cấp thông tin liên quan đến vấn đề đó.

Chuẩn bị bộ câu hỏi phỏng vấn:

Triển khai vấn đề thành câu hỏi: Chia nhỏ vấn đề thành các câu hỏi cụ thể để giải quyết từng khía cạnh của thông tin cần thu thập. Các câu hỏi cần được liên kết chặt chẽ và tập trung vào việc làm rõ nội dung vấn đề đã xác định.

Sắp xếp câu hỏi: Bộ câu hỏi cần được sắp xếp theo trình tự hợp lý: từ câu hỏi bao quát đến cụ thể; từ đơn giản đến phức tạp; từ phạm vi hẹp đến mở rộng (nếu cần); từ định lượng đến định tính (nếu có).

Số lượng và nội dung câu hỏi: Đảm bảo số lượng câu hỏi không quá nhiều và nội dung câu hỏi rõ ràng, dễ hiểu để người được phỏng vấn có thể trả lời một cách dễ dàng.

Phân loại câu hỏi: Cùng một bộ câu hỏi có thể phỏng vấn một hoặc nhiều người. Cũng có thể phân loại câu hỏi theo từng đối tượng cụ thể. Cần xem xét kỹ lưỡng mục đích và hiệu quả của việc phỏng vấn từng đối tượng.

Dự đoán câu trả lời và câu hỏi bổ sung: Dự đoán một số câu trả lời có thể nhận được và chuẩn bị một số câu hỏi bổ sung để khai thác thêm thông tin nếu cần thiết.

2. Trình bày bài nói: Tiến hành phỏng vấn trực tiếp

Cần lưu ý rằng người phỏng vấn phải giữ vai trò chủ động trong việc tìm hiểu và khai thác thông tin về vấn đề được nêu ra. Trong quá trình phỏng vấn, cả người phỏng vấn và người được phỏng vấn đều đóng vai trò người nói – người nghe. Tuy nhiên, người phỏng vấn luôn giữ quyền nêu câu hỏi và tạo cơ hội để người được phỏng vấn trả lời đúng câu hỏi đã được đưa ra. Điều này đảm bảo rằng thông tin được khai thác một cách hiệu quả.

Khi tiến hành phỏng vấn trực tiếp, người phỏng vấn cần chú ý:

• Mở đầu và kết thúc cuộc phỏng vấn: Mở đầu một cách thân thiện và cởi mở, kết thúc cuộc phỏng vấn một cách lịch sự. Nói lời chào hỏi, giới thiệu, và cảm ơn khi cần thiết; duy trì khoảng cách phù hợp trong không gian tổ chức phỏng vấn; nói to và rõ ràng để người được phỏng vấn và những người nghe có thể hiểu được thông tin. Tránh ngắt lời người được phỏng vấn khi phần trả lời chưa kết thúc; không hỏi vặn một cách thiếu thiện chí hoặc áp đặt câu trả lời; không ép người được phỏng vấn trả lời khi đã có lời từ chối (nếu xảy ra tình huống không có lợi cho phỏng vấn); không nhận xét về thể diện cá nhân, sở thích hoặc quan điểm riêng của người được phỏng vấn, mà chỉ tập trung vào vấn đề đã được nêu ra một cách khách quan.
• Sử dụng bộ câu hỏi đã chuẩn bị: Đảm bảo bộ câu hỏi được sử dụng để vấn đề được nêu ra có thể được tìm hiểu và khai thác thông tin đúng hướng.
• Lắng nghe và đánh giá thông tin: Chú ý lắng nghe khi người được phỏng vấn trả lời các câu hỏi đã nêu và nhanh chóng xác định tính xác đáng và đầy đủ của thông tin để có thể nêu câu hỏi tiếp theo (đã được chuẩn bị) hoặc bổ sung câu hỏi mới nếu cần.
• Tóm tắt và tổng kết: Khi cuộc phỏng vấn sắp kết thúc, chú ý chuẩn bị để tóm tắt và tổng kết vấn đề một cách hiệu quả.

3. Sau khi nói; Trao đổi, rút kinh nghiệm về cuộc phỏng vấn

Sau khi cuộc phỏng vấn đã hoàn thành, cả người phỏng vấn và người được phỏng vấn có thể tiếp tục trao đổi với những người có mặt, chứng kiến để trao đổi, rút kinh nghiệm.

Người phỏng vấn	Người được phỏng vấn
– Nghe góp ý về cách nêu câu hỏi và cách điều khiển, duy trì, kết thúc cuộc phỏng vấn. – Nêu ý kiến của bản thân về những điểm có thể rút kinh nghiệm sau khi thực hiện cuộc phỏng vấn.	– Nghe góp ý về cách tương tác, trả lời các câu hỏi được nêu ra trong cuộc phỏng vấn. – Trao đổi lại với người phỏng vấn và những người chứng kiến về nội dung của các câu hỏi, câu trả lời và cách đối thoại trong phỏng vấn.

Bài nói tham khảo:

Phỏng vấn về sách, văn hóa đọc và trải nghiệm đọc trong dự án “Văn học – lịch sử tâm hồn”

Khách mời: [Tên khách mời] – [Giới thiệu về khách mời]
Người phỏng vấn: [Tên người phỏng vấn] – [Giới thiệu về người phỏng vấn]

Nội dung phỏng vấn:

1. Xin chào [Tên khách mời], cảm ơn bạn đã tham gia phỏng vấn. Theo bạn, việc đọc sách quan trọng như thế nào trong cuộc sống?
   [Tên khách mời]: Chào bạn [Tên người phỏng vấn]. Đọc sách rất quan trọng vì nó mở rộng kiến thức, giúp hiểu biết về thế giới và bồi dưỡng tâm hồn.
2. Văn hóa đọc ở Việt Nam hiện nay ra sao? Chúng ta có thể làm gì để khuyến khích mọi người đọc sách nhiều hơn?
   [Tên khách mời]: Văn hóa đọc đang có cải thiện nhưng còn thấp so với các nước phát triển. Để khuyến khích đọc sách, chúng ta cần nâng cấp thư viện, giảm giá sách, tổ chức hoạt động khuyến đọc và đưa sách vào trường học.
3. Trong dự án “Văn học – lịch sử tâm hồn”, bạn đã trải nghiệm gì và dự án mang lại cho bạn điều gì?
   [Tên khách mời]: Tôi đã đọc nhiều tác phẩm văn học kinh điển, từ đó hiểu thêm về lịch sử và văn hóa Việt Nam. Dự án giúp tôi bồi dưỡng tâm hồn và có thêm kiến thức mới.
4. Cuốn sách nào để lại ấn tượng sâu sắc nhất trong dự án? Tại sao?
   [Tên khách mời]: Cuốn sách [Tên sách] đã để lại ấn tượng sâu sắc vì [Nội dung chính của cuốn sách].
5. Theo bạn, những vấn đề trong văn học có thể giúp ích cho cuộc sống hiện đại như thế nào?
   [Tên khách mời]: Văn học phản ánh vấn đề xã hội, giúp hiểu rõ về con người và thế giới. Những vấn đề như đạo đức, tình cảm và xã hội trong văn học có thể giúp chúng ta sống tốt hơn và có trách nhiệm hơn.
6. Bạn có lời khuyên gì cho những người mới bắt đầu đọc sách?
   [Tên khách mời]: Chọn sách phù hợp với sở thích, bắt đầu với sách ngắn và đọc thường xuyên.

Với những hướng dẫn soạn bài Về đích: Ngày hội với sách Phát triển văn hóa đọc – Tiến hành một cuộc phỏng vấn về sách, văn hóa đọc, vấn đề gợi ra từ cuốn sách và những trải nghiệm đọc, viết trong dự án văn học – lịch sử tâm hồn – Ngữ văn 9 tập 2 – Kết nối tri thức như trên. Hy vọng sẽ giúp các bạn nắm được những ý chính của bài học này. Chúc các bạn có những bài soạn thật tốt, để thuận tiện trong quá trình tiếp thu bài giảng.