Hướng dẫn soạn bài Vẻ đẹp của bài thơ tiếng gà trưa – ngữ văn 7 tập 1- sách Cánh Diều chi tiết, đầy đủ nhất. Thông qua việc thực hành trả lời các câu hỏi trong phần hướng dẫn và bài tập, chúng ta có thể củng cố kiến thức cơ bản về tác phẩm này.
1. Chuẩn bị
Yêu cầu (trang 87 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1):
– Đọc trước văn bản Vẻ đẹp của một bài thơ “Tiếng gà trưa”.
– Liên hệ những hiểu biết của em sau khi học bài thơ Tiếng gà trưa (bài 2) để hiểu thêm về văn bản nghị luận này.
2. Đọc hiểu
* Nội dung chính:
– Văn bản “Vẻ đẹp của bài thơ Tiếng gà trưa” bàn luận về tình huống, biện pháp nghệ thuật được sử dụng trong bài thơ Tiếng gà trưa.
* Trả lời câu hỏi giữa bài:
Câu 1 (trang 88 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1):
Yếu tố nghệ của khổ thơ được tác giả chú ý với việc lặp âm và dấu chấm lửng nhằm mô phỏng tiếng gà ở câu “Cục… cục tác cục ta”.
Câu 2 (trang 88 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1):
Ẩn dụ chuyển đổi cảm giác là một hình thức của biện pháp tu từ ẩn dụ chỉ sự chuyển từ cảm giác này sang cảm giác khác hoặc cảm nhận bằng nhiều giác quan khác nhau.
Câu 3 (trang 88 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1):
Tác dụng của các yếu tố nghệ thuật: nhằm tạo nên một khung cảnh gần gũi, thân thương với tiếng gà từ nỗi nhớ của tác giả.
Câu 4 (trang 89 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1):
Nhịp điệu của đoạn thơ này đặc biệt ở chỗ không theo một nhịp nhất định mà sử dụng linh hoạt nhiều nhịp như 3/2, 1/4, 2/3… là một nhịp điệu chậm rãi của độc thoại, chứa đựng đầy chất suy tưởng.
Câu 5 (trang 89 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1):
Khổ thơ này được tác giả Đinh Trọng Lạc coi là hay nhất, cảm động nhất vì nó không chỉ thể hiện tình cảm của tác giả bài thơ với bà của mình mà nó còn thể hiện lí tưởng thiêng liêng, cao cả cùng với ý chí chiến đấu mạnh mẽ vì Tổ quốc của Xuân Quỳnh.
* Trả lời câu hỏi cuối bài:
Câu 1 (trang 90 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1):
- Nội dung chính của văn bản nghị luận “Mạch thơ vàng của tác phẩm ‘Bài ca người lính’ của Quang Dũng” là bàn luận về mạch thơ vàng trong tác phẩm “Bài ca người lính” của nhà thơ Quang Dũng.
- Nhan đề của văn bản đã làm rõ nhất, tổng quan nhất về nội dung cần bàn luận.
Câu 2 (trang 90 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1):
- Bài thơ “Bài ca người lính” được tác giả phân tích theo thứ tự từ đầu đến cuối.
- Trong mỗi khổ thơ, người viết đã nêu rõ những chi tiết, hình ảnh tiêu biểu và sau đó phân tích mạch thơ vàng của từng phần.
Câu 3 (trang 90 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1):
Ví dụ về ý kiến, lí lẽ và bằng chứng được tác giả nêu lên trong bài viết mà em thấy độc đáo, sâu sắc:
- Lí lẽ: Mạch thơ vàng ở bài thơ được nhìn nhận là một trong những đặc điểm quan trọng giúp tạo nên tác phẩm ấn tượng và có giá trị nghệ thuật cao.
- Bằng chứng:
- Sự sắp xếp, cấu trúc từ ngữ và ý trong mỗi dòng thơ của bài “Bài ca người lính” làm nổi bật mạch thơ vàng, tạo nên một sức cuốn hút đặc biệt cho người đọc.
- Việc sử dụng những từ ngữ hùng vĩ, biểu tượng trong bài thơ không chỉ thể hiện tình cảm tốt đẹp của tác giả đối với quê hương, đất nước mà còn làm phô diễn đẳng cấp nghệ thuật của mạch thơ vàng.
Câu 4 (trang 90 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1):
Trong văn bản, tác giả rất chú trọng cách phân tích mạch thơ vàng, từng yếu tố nghệ thuật để làm nổi bật nội dung và giá trị nghệ thuật của bài thơ. Ví dụ:
Dòng thơ trải đều, rõ ràng
Rồi thơ đột ngột cao trào
Lời thoải mái, tự nhiên nổi bật
Biểu hiện cho mạch thơ vàng, khả năng sắp xếp ngôn ngữ tinh tế của tác giả.
Lối ẩn dụ chuyển đổi cảm giác, lấy thính giác thay cho thị giác và việc lặp lại ba lần ở đầu dòng thơ động từ nghe có tác dụng đem lại ấn tượng như tiếng gà ngưng lại… những kỉ niệm tuổi thơ.
Câu 5 (trang 90 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1):
Mục đích của văn bản “Mạch thơ vàng của tác phẩm ‘Bài ca người lính’ của Quang Dũng” là làm nổi bật và phân tích đặc điểm nghệ thuật của mạch thơ vàng trong bài “Bài ca người lính”.
Các phần trong văn bản đã làm rõ cho mục đích đó bằng cách phân tích mạch thơ vàng qua từng khổ thơ và giải thích ý nghĩa nghệ thuật của nó.
Câu 6 (trang 90 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1):
Văn bản nghị luận này giúp em hiểu rõ hơn về cách mà mạch thơ vàng được sử dụng trong bài “Bài ca người lính” của Quang Dũng, giúp tăng cường kiến thức về nghệ thuật thơ và hiểu biết về tác phẩm này.
Với những hướng dẫn soạn bài Vẻ đẹp của bài thơ Tiếng gà trưa – ngữ văn 7 tập 1- sách Cánh Diều chi tiết như trên. Hy vọng sẽ giúp các bạn nắm được những ý chính của tác phẩm này. Chúc các bạn có những bài soạn thật tốt, để thuận tiện trong quá trình tiếp thu bài giảng.