Hướng dẫn soạn bài Ra-Ma buộc tội – Sách Cánh Diều lớp 10 chi tiết, đầy đủ nhất. Thông qua việc thực hành trả lời các câu hỏi trong phần hướng dẫn và bài tập, chúng ta có thể củng cố kiến thức cơ bản về tác phẩm này.
ĐỌC HIỂU VĂN BẢN
- Văn bản Ra-ma buộc tội kể về sự kiện gì? Bối cảnh diễn ra sự kiện ấy như thế nào?
Văn bản Ra-ma buộc tội kể về sự kiện Ra-ma buộc tội Xi-ta sau khi nàng được giải cứu khỏi tay quỷ vương Ra-va-na.
Bối cảnh diễn ra sự kiện ấy là sau 14 năm lưu đày, Ra-ma đã chiến thắng Ra-va-na và giải cứu Xi-ta, người vợ yêu quý của mình. Cụ thể, sau khi chiến thắng Ra-va-na, Ra-ma và Xi-ta cùng trở về Ayodhya, kinh đô của vương quốc Kiều-trà-thừa. Tuy nhiên, khi trở về, Ra-ma lại bị thứ phi Ka-kê-i, mẹ của vua Bha-ra-ta, buộc tội Xi-ta đã không giữ gìn phẩm hạnh trong thời gian bị Ra-va-na bắt giữ.
Trước những lời buộc tội của Ka-kê-i, Ra-ma đã nổi giận và buộc tội Xi-ta. Ra-ma cho rằng Xi-ta đã không thể giữ gìn phẩm hạnh của mình khi bị Ra-va-na bắt giữ, vì vậy nàng không xứng đáng làm vợ của mình. Xi-ta đã vô cùng đau khổ trước những lời buộc tội của Ra-ma. Nàng đã cầu xin Ra-ma tin tưởng mình, nhưng Ra-ma vẫn không nghe lời.
Cuối cùng, Xi-ta đã tự thiêu để chứng minh sự trong sạch của mình. Hành động của Xi-ta đã khiến Ra-ma vô cùng đau khổ và ân hận.
- Nhân vật người anh hùng trong sử thi được miêu tả là đại diện cho cộng đồng, danh dự cộng đồng thường được đặt trên danh dự cá nhân. Điều đó được thể hiện trong đoạn trích Ra-ma buộc tội như thế nào?
Danh dự cộng đồng trong đoạn trích Ra-ma buộc tội được thể hiện qua hai khía cạnh:
- Về mặt chính trị: Ra-ma là người thừa kế ngai vàng của vương quốc Kiều-trà-thừa. Nếu Ra-ma không thể giữ gìn danh dự của mình, thì danh dự của vương quốc cũng sẽ bị tổn thương.
- Về mặt đạo đức: Trong xã hội Ấn Độ cổ đại, phẩm hạnh của người phụ nữ là một yếu tố quan trọng trong việc đánh giá danh dự của gia đình và cộng đồng. Nếu Xi-ta không trong sạch, thì danh dự của gia đình Ra-ma và của cả vương quốc sẽ bị tổn thương.
Vì vậy, Ra-ma buộc tội Xi-ta là vì muốn bảo vệ danh dự của cộng đồng. Ra-ma cho rằng, nếu không buộc tội Xi-ta, thì danh dự của mình, của gia đình và của cả vương quốc sẽ bị tổn hại.
Điều này thể hiện quan niệm của người Ấn Độ cổ đại về người anh hùng. Người anh hùng không chỉ là người có tài năng, có sức mạnh, mà còn phải là người có trách nhiệm với cộng đồng. Danh dự cộng đồng thường được đặt trên danh dự cá nhân.
Tuy nhiên, quan niệm này cũng có những hạn chế. Trong trường hợp của Xi-ta, nàng là nạn nhân của hoàn cảnh, nhưng lại phải chịu những hậu quả nặng nề. Điều này thể hiện sự bất công đối với phụ nữ trong xã hội Ấn Độ cổ đại.
- Qua hai nhân vật Ra-ma, Xi-ta, em hiểu như thế nào về quan niệm của người Ấn Độ cổ đại đối với mẫu người anh hùng lí tưởng và mẫu người phụ nữ lí tưởng? Theo em, quan niệm đó còn phù hợp với ngày nay không? Tại sao?
Qua hai nhân vật Ra-ma, Xi-ta, chúng ta có thể hiểu được quan niệm của người Ấn Độ cổ đại về mẫu người anh hùng lí tưởng và mẫu người phụ nữ lí tưởng như sau:
Mẫu người anh hùng lí tưởng
- Đó là người có tài năng, có sức mạnh, có thể chiến thắng kẻ thù, bảo vệ đất nước và dân tộc.
- Đó là người có trách nhiệm với cộng đồng, với gia đình, sẵn sàng hy sinh bản thân để bảo vệ danh dự của cộng đồng.
- Đó là người có phẩm chất đạo đức cao đẹp, trung thực, chính trực, công minh, nhân hậu.
Mẫu người phụ nữ lý tưởng
- Đó là người phụ nữ xinh đẹp, dịu dàng, đoan trang, chung thủy.
- Đó là người phụ nữ có phẩm hạnh cao thượng, luôn giữ gìn sự trong trắng của mình.
- Đó là người phụ nữ biết hy sinh, chịu đựng để bảo vệ chồng con và gia đình.
Quan niệm này còn phù hợp với ngày nay không?
Quan niệm này có những điểm phù hợp với ngày nay, đó là:
- Tôn vinh những giá trị đạo đức cao đẹp, như tài năng, sức mạnh, trách nhiệm, phẩm chất đạo đức.
- Khẳng định vai trò của phụ nữ trong xã hội.
Tuy nhiên, quan niệm này cũng có những điểm hạn chế, đó là:
- Đặt nặng vấn đề danh dự, phẩm hạnh của người phụ nữ, dẫn đến sự bất công đối với phụ nữ.
- Không phù hợp với sự phát triển của xã hội hiện đại, khi mà con người được đánh giá cao hơn về tài năng, trí tuệ, phẩm chất đạo đức, chứ không chỉ dựa trên vẻ bề ngoài.
Vì vậy, theo em, quan niệm này chỉ còn phù hợp một phần với ngày nay. Chúng ta cần có những quan niệm mới, phù hợp hơn với sự phát triển của xã hội hiện đại, tôn trọng quyền bình đẳng của cả nam và nữ.
- Từ đoạn trích Ra-ma buộc tội, hãy liên hệ với đoạn trích Hê-ra-clét đi tìm táo vàng để chỉ ra điểm khác biệt của nhân vật anh hùng trong sử thi và thần thoại.
Điểm giống nhau giữa nhân vật anh hùng trong sử thi và thần thoại:
- Cả hai đều là những nhân vật có tài năng, có sức mạnh, có thể chiến thắng kẻ thù, bảo vệ đất nước và dân tộc.
- Cả hai đều là những nhân vật có phẩm chất đạo đức cao đẹp, trung thực, chính trực, công minh, nhân hậu.
Điểm khác biệt giữa nhân vật anh hùng trong sử thi và thần thoại:
- Nhân vật anh hùng trong sử thi thường gắn liền với một cộng đồng, một dân tộc, một quốc gia. Họ là những người có trách nhiệm với cộng đồng, với đất nước, sẵn sàng hy sinh bản thân để bảo vệ danh dự của cộng đồng.
- Nhân vật anh hùng trong thần thoại thường là những vị thần, những con người có sức mạnh phi thường, có khả năng làm những điều phi thường. Họ thường được gắn liền với những câu chuyện giải thích nguồn gốc của thế giới, của các hiện tượng tự nhiên, hoặc những câu chuyện về những cuộc phiêu lưu, mạo hiểm.
Như vậy, nhân vật anh hùng trong sử thi thường gắn liền với một cộng đồng, một dân tộc, một quốc gia, trong khi nhân vật anh hùng trong thần thoại thường là những vị thần, những con người có sức mạnh phi thường, có khả năng làm những điều phi thường.
Với những hướng dẫn soạn bài Ra-Ma buộc tội- Sách Cánh Diều lớp 10 chi tiết như trên. Hy vọng sẽ giúp các bạn nắm được những ý chính của tác phẩm này. Chúc các bạn có những bài soạn thật tốt, để thuận tiện trong quá trình tiếp thu bài giảng.