Hướng dẫn soạn bài Ôn tập trang 148 – Ngữ văn lớp 9 chân trời sáng tạo (Tập 1) chi tiết, đầy đủ nhất. Thông qua việc thực hành trả lời các câu hỏi trong phần hướng dẫn và bài tập, chúng ta có thể củng cố kiến thức cơ bản về tác phẩm này.
Câu 1 (trang 148 sgk Ngữ văn 9 Tập 1): Đọc lại các văn bản Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga, Thúy Kiều báo ân, báo oán và Tiếng đàn giải oan và hoàn thành bảng sau:
| Văn bản | Đặc điểm nhân vật | Đặc điểm lời thoại |
| Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga | – Lục Vân Tiên: dũng cảm, chính trực, hào hiệp, từ tâm, nhân hậu. – Kiều Nguyệt Nga: hiền lành, thùy mị, có học thức. | – Lục Vân Tiên: tay không đánh cướp, mắng bọn cướp, thái độ dứt khoát, khiêm nhường. – Lời lẽ văn vẻ, lịch sự của Kiều Nguyệt Nga thể hiện sự cảm kích và khiêm tốn. |
| Thúy Kiều báo ân, báo oán | – Thúy Kiều: trân trọng nghĩa hiệp của Thúc Sinh, khiêm nhường, biết ơn. | – Thúy Kiều thể hiện sự trân trọng và cảm ơn bằng cách tặng quà lớn, không oán trách. |
| Tiếng đàn giải oan | – Cây đàn: vang vọng, công minh, tố cáo kẻ bất nhân, bất nghĩa. | – Đàn tố cáo và đòi công lý, kêu gọi sự minh bạch và công bằng, chỉ trích kẻ vô ơn. |
Câu 2 (trang 148 sgk Ngữ văn 9 Tập 1): Khi tìm hiểu một truyện thơ, chúng ta cần chú ý những điều gì?
Trả lời:
Khi tìm hiểu một truyện thơ, chúng ta cần chú ý đến các yếu tố sau: cấu trúc cốt truyện, các nhân vật chính và phụ, các đoạn lời thoại tiêu biểu, chi tiết quan trọng, chủ đề và ý nghĩa của câu chuyện, tư tưởng của tác phẩm, và thông điệp mà tác giả muốn truyền tải.
Câu 3 (trang 148 sgk Ngữ văn 9 Tập 1): Tìm trong văn bản Truyện Lục Vân Tiên hoặc Truyện Kiều ít nhất một cặp lục bát có sử dụng điển tích, điển cố và cho biết tác dụng của việc sử dụng điển tích, điển cố ấy.
Trả lời:
Trong Truyện Kiều:
“Người đẹp như hoa cúc nở,
Người tài như cây ngọc rồng vươn.”
Điển tích: Hoa cúc, cây ngọc rồng. Tác dụng: Việc sử dụng điển tích như hoa cúc và cây ngọc rồng giúp làm nổi bật vẻ đẹp và tài năng của nhân vật, đồng thời tạo ra một hình ảnh sinh động, liên hệ đến các giá trị văn hóa và truyền thống, làm phong phú thêm nội dung và ý nghĩa của câu thơ.
Câu 4 (trang 148 sgk Ngữ văn 9 Tập 1): Vẽ sơ đồ bố cục bài văn phân tích một tác phẩm văn học (phân tích nội dung chủ đề và những nét đặc sắc về hình thức nghệ thuật).
Trả lời:
Sơ đồ bố cục bài văn phân tích một tác phẩm văn học thường bao gồm các phần sau:
1, Mở bài: Giới thiệu tác phẩm văn học, tác giả và ý nghĩa chung của tác phẩm.
2, Thân bài:
- Phân tích nội dung và chủ đề: Trình bày các yếu tố cốt truyện, chủ đề chính của tác phẩm và thông điệp mà tác giả muốn truyền tải.
- Nét đặc sắc về hình thức nghệ thuật: Phân tích các yếu tố nghệ thuật như hình thức, cấu trúc, phong cách viết, các biện pháp tu từ và kỹ thuật biểu đạt của tác giả.
3, Kết bài: Tóm tắt những điểm nổi bật đã phân tích và đánh giá tổng quan về giá trị của tác phẩm.
Câu 5 (trang 148 sgk Ngữ văn 9 Tập 1): Để cuộc phỏng vấn có hiệu quả, chúng ta cần lưu ý những gì?
Trả lời:
Để đảm bảo hiệu quả của cuộc phỏng vấn, chúng ta cần chú ý những điểm sau:
- Xác định rõ mục tiêu, đối tượng và hình thức phỏng vấn: Hiểu rõ mục đích của cuộc phỏng vấn và lựa chọn phương pháp phỏng vấn phù hợp.
- Chuẩn bị câu hỏi và nội dung phỏng vấn: Lên danh sách các câu hỏi cụ thể và chuẩn bị nội dung cần thảo luận để đảm bảo cuộc phỏng vấn diễn ra suôn sẻ.
- Ghi chép và thu thập thông tin: Ghi lại các câu trả lời chính xác hoặc sử dụng thiết bị ghi âm để đảm bảo không bỏ sót thông tin quan trọng.
- Trao đổi thêm nếu cần: Nếu có phần nào chưa rõ, hãy trao đổi lại với người phỏng vấn để làm rõ thông tin.
Câu 6 (trang 148 sgk Ngữ văn 9 Tập 1): Qua các văn bản trong bài học này, em có nhận xét gì về khát vọng công lí và cách thể hiện khát vọng ấy trong truyện thơ Nôm và truyện cổ tích thần kì?
Trả lời:
Khát vọng công lí là chủ đề nổi bật trong các truyện thơ Nôm và truyện cổ tích thần kì. Những tác phẩm này thường phản ánh ước mơ về công bằng xã hội và sự thay đổi số phận của các nhân vật từ tầng lớp thấp kém trong xã hội. Các truyện thường kết thúc có hậu nhờ sự can thiệp của yếu tố kỳ bí hoặc các nhân vật nghĩa hiệp, thể hiện ước mơ về một xã hội công bằng. Qua việc đấu tranh chống lại bất công và áp bức, các tác giả không chỉ chỉ trích sự thống trị tàn bạo mà còn tôn vinh phẩm chất tốt đẹp của những nhân vật thấp hèn, phản ánh niềm tin vào sự công bằng và nhân nghĩa trong xã hội.
Với những hướng dẫn soạn bài Ôn tập trang 148 – Ngữ văn lớp 9 chân trời sáng tạo (Tập 1) chi tiết như trên. Hy vọng sẽ giúp các bạn nắm được những ý chính của tác phẩm này. Chúc các bạn có những bài soạn thật tốt, để thuận tiện trong quá trình tiếp thu bài giảng.